Στο επίκεντρο οι πραγματικές ανάγκες εμβολιασμού των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα

 

Διαδραστική ενημερωτική εκδήλωση τριών επιστημονικών

 εταιρειών με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών 2025

Η έγκυρη ενημέρωση των ομάδων υψηλού κινδύνου, και ειδικότερα των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα, σχετικά με τον εμβολιασμό τους έναντι των λοιμωδών νοσημάτων, αποτέλεσε το βασικό άξονα της κοινής πρωτοβουλίας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων (ΕΕΛ) και της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων (ΕΛΕΠΛ), με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών 2025.

διακρίνονται από αριστερά προς τα δεξιά οι:

• Αθανάσιος Μίχος, Καθηγητής Παιδιατρικής-Λοιμωξιολογίας στην Α’ Παιδιατρική Κλινική του, Πρόεδρος της ΕΛΕΠΛ
• Στυλιανός Λουκίδης, Πρόεδρος της ΕΠΕ
• Νικόλαος Σύψας, Πρόεδρος της ΕΕΛ, Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος Καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας – Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και Επιστημονικός - Διοικητικός Υπεύθυνος Μονάδας Λοιμώξεων – COVID στο ΓΝΑ «Λαϊκό»
• Πέτρος Μπακάκος, Γενικός Γραμματέας της ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας, Α’ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

Με την πολύτιμη συμμετοχή εκπροσώπων του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με Πνευμονολογικά Νοσήματα «ΑΝΑΣΑ», στη φετινή ενημερωτική δράση, με το κεντρικό μήνυμα «Ακούμε τις ανησυχίες των ασθενών με πνευμονολογικές παθήσεις. Εστιάζουμε στις πραγματικές ανάγκες του εμβολιασμού τους», δημιουργήθηκε ένας άμεσος δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των ειδικών και των ίδιων των ασθενών, προκειμένου να δοθούν απαντήσεις στα ερωτήματα και τις απορίες τους σχετικά με τις αυξημένες ανάγκες προστασίας τους έναντι λοιμωδών νοσημάτων, όπως η γρίπη, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), οι πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, η COVID-19, ο κοκκύτης κ.α. Παράλληλα, ακούστηκαν και τα αιτήματά τους για μια στρατηγική προσέγγιση πρόληψης για τους ασθενείς αυτούς, που θα περιλαμβάνεται σε ένα εθνικό σχέδιο δράσης για τα πνευμονολογικά νοσήματα.

Ο κ. Στυλιανός Λουκίδης, Πρόεδρος της ΕΠΕ, χαιρετίζοντας την εκδήλωση, αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο των επαγγελματιών υγείας στον εμβολιασμό, υπογραμμίζοντας ότι «Η σύσταση από τον επαγγελματία υγείας είναι ο ισχυρότερος προβλεπτικός παράγοντας για το αν ένας ασθενής θα εμβολιαστεί. Για το λόγο αυτό, είναι καίριο να εφαρμόζονται εξατομικευμένα κριτήρια, να υπογραμμίζονται οι θετικές εμπειρίες με τα εμβόλια, να αφιερώνεται χρόνος για συζήτηση και να απαντώνται τα ερωτήματα και οι ανησυχίες του ασθενούς, ώστε να αντιμετωπιστεί το επικίνδυνο φαινόμενο της “εμβολιαστικής κόπωσης’’. Παράλληλα, ο προγραμματισμός των ετήσιων εμβολιασμών θα πρέπει να απλοποιηθεί, προκειμένου να μη δημιουργείται πίεση το φθινόπωρο, εφόσον υπάρχουν εμβόλια, όπως αυτά του πνευμονιόκοκκου, του έρπητα ζωστήρα και του κοκκύτη, που μπορούν να χορηγηθούν άλλη εποχή».

Με τη σειρά του, ο κ. Πέτρος Μπακάκος, Γενικός Γραμματέας της ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας, Α’ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, δήλωσε ότι «Ο φετινός εορτασμός μας δίνει μια ακόμα ευκαιρία να τονίσουμε ότι ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού - και ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων - αποτελεί τη βασικότερη ασπίδα προστασίας έναντι των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος αλλά, παράλληλα, είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για την ελάττωση της νοσηρότητας και την προαγωγή της δημόσιας υγείας».

Ο κ. Δημήτρης Κοντοπίδης, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με Πνευμονολογικά Νοσήματα «ΑΝΑΣΑ», European Lung Foundation Chair, στο σύντομο χαιρετισμό του δήλωσε ότι «Ως ασθενείς με αναπνευστικά νοσήματα, κατανοούμε πως προκύπτουν ανησυχίες και απορίες σχετικά με τον εμβολιασμό όταν πάσχεις από κάποιο νόσημα: “Είναι ασφαλές για μένα;”, “Θα βοηθήσει στην κατάστασή μου;”. Κάθε νόσημα, άσθμα, ΧΑΠ, ίνωση ή άλλες παθήσεις, έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Γι’ αυτό και η ανάγκη για εμβολιασμό συνοδεύεται από την ανάγκη για σωστή, τεκμηριωμένη ενημέρωση. Έτσι, λοιπόν, στην ΑΝΑΣΑ, το Σύλλογο - Ομπρέλα για τα Αναπνευστικά Νοσήματα, μαζέψαμε ερωτήσεις απο τους ασθενείς μας με στόχο να δώσουμε απαντήσεις βασισμένες σε επιστημονικά δεδομένα, να λύσουμε απορίες μαζί με τους πνευμονολόγους και να στηρίξουμε τις επιλογές κάθε ασθενούς με γνώση και ευθύνη. Ο εμβολιασμός με την κατάλληλη ενημέρωση, είναι ένα πολύτιμο βήμα για να θωρακίσουμε την Υγεία μας, προστατεύοντας την ανάσα μας!».

Η πρώτη ενότητα της συνέντευξης τύπου, που πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία των εταιρειών Pfizer Hellas και GSK, περιελάμβανε επιστημονικές παρουσιάσεις από τους εκπροσώπους της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων. O κ. Νικόλαος Σύψας, Πρόεδρος της ΕΕΛ, Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος Καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας – Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και Επιστημονικός - Διοικητικός Υπεύθυνος Μονάδας Λοιμώξεων – COVID στο ΓΝΑ «Λαϊκό», ανέφερε ότι «Η Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών αποτελεί υπενθύμιση της καθοριστικής σημασίας των εμβολίων για τη δημόσια υγεία. Ο εμβολιασμός παραμένει το πιο αποτελεσματικό μέσο πρόληψης σοβαρών αναπνευστικών λοιμώξεων, όπως ο RSV, η γρίπη, ο κορωνοϊός και ο πνευμονιόκοκκος, ιδίως σε ευπαθείς ομάδες, όπως τα άτομα με χρόνια πνευμονοπάθεια, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατεσταλμένοι. Η ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης δεν είναι μόνο ιατρική προτεραιότητα, αλλά και πράξη ευθύνης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. Η συνεχής επιστημονική ενημέρωση, σε συνδυασμό με στοχευμένες παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης, είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης και της συμμετοχής του πληθυσμού σε εμβολιαστικά προγράμματα».

Ο κ. Αθανάσιος Μίχος, Καθηγητής Παιδιατρικής-Λοιμωξιολογίας στην Α’ Παιδιατρική Κλινική του, Πρόεδρος της ΕΛΕΠΛ, υπογράμμισε ότι: «Ο ΠΟΥ υπολογίζει ότι μόνο με τα βασικά εμβόλια τα τελευταία 50 χρόνια σώθηκαν 154 εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου 6 άτομα το λεπτό, και μειώθηκε η βρεφική θνησιμότητα 40%. Τα εμβόλια αποτελούν μία από τις πλέον οικονομικά αποδοτικές επενδύσεις για το σύστημα υγείας, αφού όπως έχουμε υπολογίσει στη χώρα μας, για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται η κοινότητα κερδίζει 8-20 ευρώ. Επιπλέον, για κάθε ηλικιακή χρονιά εμβολιασμού προλαμβάνουμε 274.000 κρούσματα λοιμώξεων, 208 θανάτους, 5.680 έτη ζωής, και εξοικονόμηση 32 και 195 εκατομμυρίων ευρώ άμεσου και έμμεσου κόστους αντίστοιχα.

«Στο επικαιροποιημένο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού παιδιών και εφήβων του 2025, εντάχθηκε το 20δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο για παιδιά <5 ετών, που μπορεί να προσφέρει περίπου 20% επιπλέον προστασία από πνευμονιοκοκκική λοίμωξη. Επιπλέον, έχει ενταχθεί ο εμβολιασμός για μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β για βρέφη έως 18 μηνών και το εμβόλιο γρίπης για παιδιά έως 5 ετών», ανέφερε ο κ. Μίχος, προσθέτοντας ότι «Μέσα στο 2025 αναμένεται να έρθει στη χώρα μας ενδορρινικό εμβόλιο γρίπης και το μονοκλωνικό αντίσωμα για RSV που θα μπορεί να προσφέρει σημαντική προφύλαξη σε όλα τα νεογνά ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης.

Στο πλαίσιο της ειδικής διαδραστικής θεματικής ενότητας «Αφουγκραζόμαστε τη φωνή των Ασθενών», αρμόδια στελέχη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας έδωσαν απαντήσεις σε συγκεκριμένες ερωτήματα και απορίες, που έθεσαν τα μέλη του Συλλόγου «ΑΝΑΣΑ».

Ενδεικτικά, η κα Παρασκευή Κατσαούνου, Μέλος Δ.Σ. της ΕΠΕ, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Επιστημονικά Υπεύθυνη της Μονάδα Πνευμονολογίας & Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, Α΄ ΚΕΘ, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός», όσον αφορά τον RSV, ανέφερε ότι στη χώρα μας υπάρχουν πλέον δύο αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια, που αποζημιώνονται από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο για όλους άνω των 75 ετών και για τους ασθενείς με συννοσηρότητες άνω των 60 ετών. Εξήγησε, ωστόσο, ότι η νοσηρότητα από τον ιό και η θνησιμότητα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα υψηλή και πλέον υπάρχουν δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας για άτομα άνω των 18 ετών και μεταξύ 50-59 ετών. Για το λόγο αυτό η ΕΠΕ ζητά να αποζημιωθούν ανεξαρτήτως ηλικίας οι ενήλικες ασθενείς (κυστική ίνωση, σοβαρή διάμεση πνευμονοπάθεια σοβαρή πνευμονική υπέρταση, ΧΑΠ κλπ.) που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για νόσο RSV. Ως προς τον κοκκύτη, συστήνεται αναμνηστική δόση ανά δεκαετία στους ενήλικες, καθώς φαίνεται ότι τα περιστατικά αυξάνονται – παρά το γεγονός ότι η διάγνωσή του είναι εξαιρετικά δύσκολη – καθώς η ανοσία, που αποκτούν τα άτομα από τον εμβολιασμό στην παιδική ηλικία, εξασθενεί.

Επιπλέον, με αφορμή σχετικές ερωτήσεις ασθενών, η κα. Κατσαούνου σημείωσε ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες από τα συνήθη εμβόλια είναι ασήμαντες (άλγος στο σημείο της ένεσης, κακουχία, πυρέτιο κλπ.), ενώ ο συνολικός κίνδυνος - ακόμη και για σύνδρομο Guillain Barre - παραμένει εξαιρετικά χαμηλός σε σχέση με τα οφέλη της ανοσοποίησης. Τόνισε ακόμη ότι οι καπνιστές ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για τις λοιμώξεις και ότι οι εγκυμονούσες οφείλουν να εμβολιάζονται σε κάθε κύηση με το εμβόλιο του κοκκύτη, του RSV και της γρίπης, προκειμένου να μεταφέρουν στο έμβρυό τους αντισώματα που θα τα προστατέψουν μετά τη γέννησή τους.

Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με τον εμβολιασμό κατά του πνευμονιόκοκκου, η κα Αδαμαντία Λιαπίκου, Υπεύθυνη της Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος, Συντονίστρια Διευθύντρια 5^ης Πνευμονολογικής Κλινικής, ΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», ανέφερε ότι από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού συστήνεται να γίνεται εφάπαξ με το συζευγμένο πνευμονιοκκοκικό εμβόλιο PCV20. Έναντι της COVID-19, συνιστάται ο ετήσιος εμβολιασμός με το επικαιροποιημένο μονοδύναμο εμβόλιο σε όσους δεν έχουν λάβει ποτέ εμβόλιο κατά της νόσου και σε όσους διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρής ασθένειας, όπως οι ηλικιωμένοι, οι ενήλικες με χρόνιες παθήσεις, οι ανοσοκατασταλμένοι και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, που έρχονται σε άμεση επαφή με ασθενείς. Επίσης, εξήγησε ότι η συγχορήγηση εμβολίων έχει μελετηθεί και επιτρέπεται σε αρκετές περιπτώσεις, όπως στα εμβόλια κορωνοϊού και γρίπης ή γρίπης και πνευμονιόκοκκου. Παρ’ όλα αυτά, συστήνεται οι ασθενείς να κάνουν έναν ετήσιο προγραμματισμό, ώστε τα εμβόλια να γίνονται με διάστημα μεταξύ τους τουλάχιστον ενός μηνός. Τέλος, η κα Λιαπίκου προσέθεσε ότι τα εμβόλια, όντας αποτελεσματικά στην πρόληψη λοιμώξεων, μειώνουν επιπρόσθετα τη χρήση αντιβιοτικών και επακόλουθα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του φαινομένου της μικροβιακής αντοχής.

Σε συζήτηση σχετικά με το εμβόλιο της γρίπης, η κα Βάσω Γεωργακοπούλου, Υπεύθυνη Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος, Επιμελήτρια Κλινικής Παθολογικής Φυσιολογίας ΕΚΠΑ - Μονάδα Λοιμώξεων ΓΝΑ «Λαϊκό», τόνισε ότι ο ετήσιος εμβολιασμός κατά της γρίπης είναι ζωτικής σημασίας για τα άτομα με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, όπως η ΧΑΠ, το άσθμα, η πνευμονική ίνωση και η κυστική ίνωση, καθώς μειώνει σημαντικά τις παροξύνσεις και τις σχετιζόμενες νοσηλείες, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Αντίστοιχα, από τα αντιγριπικά εμβόλια υψηλής δόσης ή με ανοσοενισχυτικά ωφελούνται ιδιαίτερα τα ηλικιωμένα άτομα. Τέλος, διευκρίνισε ότι η αλλεργία στο αυγό δεν αποτελεί πλέον αντένδειξη, ο προληπτικός έλεγχος για αλλεργίες απαιτείται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις καθώς και ότι η σύνθεση του φετινού εμβολίου έχει ήδη επικαιροποιηθεί από τον ΠΟΥ για βέλτιστη προστασία από τα κυκλοφορούντα στελέχη.

Ο Σύλλογος ασθενών ΠΑΡ.ΚΙΝ.Σ.Ο.Ν. και η επιστημονική κοινότητα αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη για τη χάραξη μίας εθνικής στρατηγικής για τη νόσο του Πάρκινσον

 

Η νόσος του Πάρκινσον είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη νευρολογική ασθένεια, με τον αριθμό των ασθενών να έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 25 χρόνια, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας  

 

 

Δευτέρα 28 Απριλίου 2025 – Κοινή έκκληση για την άμεση υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Νόσο Πάρκινσον απηύθυναν σε εκδήλωση, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Ασθενών και Φροντιστών ΠΑΡ.ΚΙΝ.Σ.Ο.Ν. και διακεκριμένοι νευρολόγοι οι οποίοι συμμετέχουν στην επιτροπή εργασίας που έχει συγκροτηθεί σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας για τη θεμελίωση της εν λόγω εθνικής στρατηγικής. Οι ομιλητές σκιαγράφησαν τους λόγους για τους οποίους μια συντονισμένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση αντιμετώπισης της νόσου αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα. Παράλληλα, αναφέρθηκαν στην προεργασία και στις προκαταρκτικές προτάσεις που έχουν καταγραφεί στο πλαίσιο της επιτροπής, ώστε να προχωρήσει η πρωτοβουλία στα επόμενα, καθοριστικά, στάδια υλοποίησης.

 

Την εκδήλωση χαιρέτισε με μήνυμά του ο Γεώργιος Τσιβγούλης, Καθηγητής Νευρολογίας ΕΚΠΑ, διευθυντής Β’ Νευρολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ», πρόεδρος Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας, επισημαίνοντας τη σημασία της συνεργασίας της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας με τον Σύλλογο Ασθενών και την ελληνική Πολιτεία, ώστε οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες, με στόχο τη βελτίωση της κλινικής τους εικόνας και της καθημερινής τους αυτονομίας.

 

Η Φωτεινή Σκόνδρα, Πρόεδρος του Συλλόγου ΠΑΡ.ΚΙΝ.Σ.Ο.Ν., έστειλε ηχηρό μήνυμα διεκδίκησης για τους ασθενείς με Πάρκινσον και τους φροντιστές τους. Υπό το σύνθημα «Μη Μένεις OFF – Δήλωσε ΠαρON», τόνισε ότι «οι ασθενείς δεν είναι πλέον αόρατοι – κι αυτό φάνηκε μέσα από τη διαδικτυακή ημερίδα που ένωσε όλη την Ελλάδα, με τη συμμετοχή ασθενών, επιστημόνων πολιτικών και αυτοδιοικητικών παραγόντων, από κάθε γωνιά της χώρας». Η κα Σκόνδρα αναφέρθηκε με υπερηφάνεια στην έγκριση την νέας θεραπείας στην Ελλάδα για προχωρημένο Πάρκινσον, σημειώνοντας ότι «είναι μια σημαντική νίκη του Συλλόγου και απόδειξη της δύναμης της συλλογικής δράσης. Ένα ιστορικό αποτέλεσμα επιμονής και στρατηγικής συνεργασίας με τον Υπουργό Υγείας και τον Πρωθυπουργό και την υποστήριξη επιστημονικών και πολιτειακών φορέων». Η κα Σκόνδρα στην ομιλία της έθεσε μετ’ επιτάσεως  το αίτημα για την Εθνική Στρατηγική για τη Νόσο Πάρκινσον, με επίκεντρο την πρόσβαση, τη φροντίδα, την εκπαίδευση και την καινοτομία. Με ενωτικό λόγο, κάλεσε όλους να στηρίξουν την προσπάθεια για ένα αύριο με αξιοπρέπεια. «Δεν μένουμε OFF. Δηλώνουμε ΠαρON. Δυναμικά, ενωμένοι, ασταμάτητοι».

 

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει εκτεταμένη συλλογική κινητοποίηση για να αναγνωριστεί η νόσος Πάρκινσον ως προτεραιότητα δημόσιας υγείας, τονίζει η κα Σκόνδρα: «Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστήσει σε αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία. Μόνο με τη συνέργεια των επίσημων φορέων και των θεσμικών οργάνων, και την εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδιασμού διαχείρισης μπορεί να αλλάξει το τοπίο, τόσο για τη βελτίωση της υγείας των ασθενών, όσο και για την πολιτεία, η οποία μπορεί να εξασφαλίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη, υιοθετώντας μία ολιστική στρατηγική διαχείρισης της νόσου».

 

Η νόσος Πάρκινσον δεν είναι νόσος των ηλικιωμένων, αλλά μια εξελισσόμενη αιτία σοβαρής αναπηρίας που επηρεάζει ανθρώπους όλων των ηλικιών, καθώς συναντάται συχνά σε ανθρώπους κάτω των 50 ετών. Οι ασθενείς δεν αντιμετωπίζουν μόνο έναν τρόμο στο χέρι, αλλά μια σειρά από εξουθενωτικές σωματικές, συναισθηματικές και οικονομικές επιπτώσεις που επηρεάζουν τις ζωές των πασχόντων και των οικογενειών τους.

Ο Λεωνίδας Στεφανής, Καθηγητής Νευρολογίας, διευθυντής Α’ Νευρολογικής Κλινικής, Αιγινήτειο Νοσοκομείο, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, συνεργαζόμενος ερευνητής, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών, ανέλυσε τον σημαίνοντα ρόλο της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στις παγκόσμιες εξελίξεις στη νόσο Πάρκινσον. Αναφέρθηκε, δε, σε μελέτες που καταδεικνύουν τη συχνότητα της νόσου στην Ελλάδα, στα ανώτερα παγκόσμια επίπεδα, αναφέροντας ότι: «Η ομάδα μας συμμετέχει για αρκετά χρόνια στο διεθνές πρόγραμμα PPMI και τα τελευταία ευρήματα του προγράμματος καλλιεργούν την ελπίδα στο εγγύς μέλλον να μπορούμε να παρέμβουμε, ώστε να μην αναπτυχθούν βαριά κινητικά συμπτώματα. Στο πρόγραμμα αυτό παρακολουθούνται και Έλληνες ασθενείς, ανάμεσά τους και μέλη του Συλλόγου, αλλά και οικογένειες με σπάνιες γενετικές μορφές της νόσου  που έχουν βρεθεί στη χώρα μας». Ο κ. Στεφανής χαρακτήρισε σημαντικό βήμα την έγκριση της νέας αντλίας, προτείνοντας ωστόσο περαιτέρω βελτιώσεις, όπως  η  πρόσβαση στις χειρουργικές επεμβάσεις νευροδιεγέρτη και η δημιουργία πολυεπιστημονικών κέντρων φροντίδας, υπερθεματίζοντας την ανάγκη για την εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης με τη συνεργασία των επιστημονικών φορέων  και του Συλλόγου.  

 

Όλοι οι ομιλητές σημείωσαν ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους ασθενείς ότι στην Ελλάδα κυκλοφορούν οι περισσότερες θεραπείες για την αντιμετώπιση του Πάρκινσον, ενώ τόνισαν ότι η πρόσφατη έγκριση της καινοτόμου υποδόριας μορφής έγχυσης λεβοντόπα, σε μορφή αντλίας συνεχούς χορήγησης είναι σημαντικό  επίτευγμα για τις θεραπευτικές επιλογές  της προχωρημένης νόσου. Ωστόσο, επισημάνθηκε ότι παραμένουν άλυτα πολλά ζητήματα για τη φροντίδα των ασθενών.

 

Ο Σπυρίδων Κονιτσιώτης, Καθηγητής Νευρολογίας, διευθυντής Νευρολογικής Κλινικής ΠΓΝΙ, πρόεδρος Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, πρόεδρος της Ακαδημίας Νευροεπιστημών, σημείωσε ότι: «Ευελπιστούμε ότι η πολιτεία θα κινηθεί στην ίδια κατεύθυνση, θα αξιολογήσει και θα εγκρίνει την αποζημίωση χρήσης και άλλων καινοτόμων  παρεμβάσεων, όπως των ασύρματων αισθητήρων, που φοράει ο ασθενής, καταγράφοντας με μεγάλη ακρίβεια τα κινητικά συμπτώματα και τις  διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας». Παράλληλα, έδωσε έμφαση στην ανάγκη διεπιστημονικής προσέγγισης στη φροντίδα των ασθενών, με τη συμμετοχή νευρολόγων, νοσηλευτών, φυσικοθεραπευτών, εργοθεραπευτών, ψυχολόγων και άλλων εξειδικευμένων επαγγελματιών Υγείας, τονίζοντας ότι: «Πρέπει να γίνει αντιληπτή η επιβάρυνση των φροντιστών, οι οποίοι λόγω των  ελλιπών  υποστηρικτικών υπηρεσιών από την ελληνική πολιτεία, επωμίζονται ένα μεγάλο φορτίο φροντίδας. Είναι απαραίτητα τα προγράμματα υποστήριξης, όπως η βοήθεια στο σπίτι, η ενίσχυση δομών πρόνοιας και η δημιουργία  μιας μονάδας χρόνιας νοσηλείας, η οποία απουσιάζει  από την Ελλάδα».   

 

Ο Παντελής Στάθης MD, PhD, Δ/ντης - Επιστημονικός Υπεύθυνος νοσοκομείου MEDITERRANEO, εκπρόσωπος κλάδου Κινητικών Διαταραχών της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας, παρουσιάζοντας το όραμα για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, τόνισε ότι: «Το στρατηγικό σχέδιο πρέπει να καλύπτει κάθε πτυχή της νόσου, την καταγραφή και συλλογή εθνικών και διεθνών δεδομένων, την καταγραφή του νομικού πλαισίου, την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, την πιθανή επιβράδυνση ή αναστολή της εξέλιξης, την εξατομικευμένη θεραπεία και την υποστήριξη των ασθενών και των οικογενειών τους, την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και των φροντιστών, τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις». Ο κ. Στάθης, για την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου όρισε ως απαραίτητες προϋποθέσεις: τη σύσταση ομάδων έργου και χρονοδιαγράμματος, την εξασφάλιση της συνεργασίας και τη συνεχή στήριξη του υπουργείου Υγείας και των αρμόδιων εγκριτικών φορέων όπως ΚΕΣΥ, ΕΟΠΥΥ, ΕΟΦ, ΙΦΕΤ,  τη διακομματική κοινοβουλευτική συναίνεση, τη διασφάλιση χρηματοδότησης, την ανάπτυξη συστήματος παρακολούθησης της προόδου υλοποίησής και απόδοσης του και την κατάθεση προτάσεων με έμφαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα και στην κοινότητα.

Wings for Life World Run 2025: Τρέχουμε Μαζί, Δίνουμε Ελπίδα

 

Η Αθήνα ενώνεται με όλον τον κόσμο για να στηρίξει την έρευνα για τη θεραπεία των παθήσεων του νωτιαίου μυελού

Την Κυριακή 4 Μαΐου 2025, η μεγαλύτερη παγκόσμια δρομική διοργάνωση επιστρέφει, με έναν και μόνο σκοπό: να τρέξουμε για εκείνους που δεν μπορούν! Φέτος, στην Αθήνα, όλοι οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να τρέξουν μαζί στον χώρο του Ζαππείου σε μία σηματοδοτημένη κυκλική διαδρομή μήκους 1,5 χλμ.

Το Wings for Life World Run είναι μία μοναδική παγκόσμια εμπειρία που ενώνει χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, με απόλυτο στόχο τη στήριξη της έρευνας για τη θεραπεία των παθήσεων του νωτιαίου μυελού. 100% των εσόδων από τις συμμετοχές και τις δωρεές πηγαίνουν απευθείας στην έρευνα.

Μπορείς να κατεβάσεις την εφαρμογή Wings For Life World Run είτε από το App Store είτε από το Google Play και να ξεκινήσεις να προπονείσαι.

 

Η μοναδική μορφή του αγώνα

Σε αυτό τον αγώνα, ο τερματισμός σε βρίσκει - όχι εσύ αυτόν! Το Catcher Car, ένα κινητό όριο τερματισμού, ξεκινά λίγα λεπτά μετά την εκκίνηση και κινείται με αυξανόμενη ταχύτητα μέχρι να προσπεράσει όλους τους συμμετέχοντες. Έτσι, κάθε δρομέας, ανεξαρτήτως φυσικής κατάστασης, έχει τον δικό του μοναδικό στόχο - είτε τρέχει, είτε περπατά, είτε κινείται με αναπηρικό αμαξίδιο.

Συγχρονισμένη εκκίνηση παγκοσμίως

Στις 14:00 ώρα Ελλάδος (11:00 UTC), δρομείς από όλο τον κόσμο θα ξεκινήσουν ταυτόχρονα. Είτε βρίσκεσαι σε Flagship Event, είτε τρέχεις με την παρέα σου στο πάρκο, είτε συμμετέχεις μόνος σου, είσαι μέρος μιας παγκόσμιας ομάδας που τρέχει για έναν κοινό σκοπό.

Τρέξε από οπουδήποτε με το app

Δεν μπορείς να βρεθείς σε κάποιο επίσημο σημείο; Κατέβασε το Wings for Life World Run App και τρέξε από οποιοδήποτε σημείο επιλέξεις. Με το εικονικό Catcher Car, ζωντανή ηχητική καθοδήγηση και συνεχή παρακίνηση, το app προσφέρει μία μοναδική εμπειρία για όλους.

Γιατί τρέχουμε;

Οι επιστήμονες πιστεύουν πως η θεραπεία των παθήσεων του νωτιαίου μυελού είναι εφικτή - και κάθε συμμετοχή μας φέρνει πιο κοντά. Το Wings for Life World Run δεν είναι απλά ένας αγώνας - είναι μια γιορτή ελπίδας, προσφοράς και ανθρώπινης ενότητας.

Είσαι έτοιμος; Κάνε τώρα την εγγραφή σου και γίνε μέρος αυτής της μοναδικής εμπειρίας!

Μάθε περισσότερα & δήλωσε συμμετοχή στο

www.wingsforlifeworldrun.com

 

#WingsForLife #WorldRun

Lavipharm: Ετήσια Ενημέρωση Αναλυτών Παρουσίαση στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών

 

Παιανία, 24 Απριλίου 2025 - Την Ετήσια Ενημέρωση Αναλυτών πραγματοποίησε σήμερα η Lavipharm A.E. σύμφωνα με το Οικονομικό Ημερολόγιο 2025 της Εταιρείας. Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στο Χρηματιστήριο Αθηνών, στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών.   Καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους, ο κ. Βασίλης Μπαλούμης, CFO του Ομίλου δήλωσε: «Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά να βρισκόμαστε εδώ για τρίτη χρονιά, έχοντας ήδη διανύσει  περισσότερα από δύο χρόνια από την Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου (ΑΜΚ), η οποία εξασφάλισε τα απαραίτητα κεφάλαια για την ανάπτυξη της εταιρείας. Οι επενδύσεις μας αποδίδουν και ενισχύουν σημαντικά την κερδοφορία μας, δημιουργώντας τη δυνατότητα μετά από 18 χρόνια να ανταμείψουμε τους μετόχους για την εμπιστοσύνη τους, διανέμοντας μέρισμα (2 λεπτά/ανά μετοχή)».   Ο κ. Μπαλούμης προχώρησε στην παρουσίαση των οικονομικών μεγεθών για το 2024, τα οποία αποτυπώνουν μία δυναμική ανάπτυξη παρά το απαιτητικό μακροοικονομικό περιβάλλον: Οι ενοποιημένες πωλήσεις από συνεχιζόμενη δραστηριότητα, προ Rebate & Clawback, ανήλθαν σε 61,01 εκατ. ευρώ το 2024, σε σύγκριση με 54,34 εκατ. ευρώ το 2023, παρουσιάζοντας αύξηση 12,3%.  Το μικτό κέρδος ανήλθε σε 25,08 εκατ. ευρώ, έναντι 22,15 εκατ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας αύξηση 13,2%. Τα προσαρμοσμένα EBITDA διαμορφώθηκαν σε 10,39 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 14,2% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Χάρη σε μία σειρά παραγόντων, τα καθαρά κέρδη που αναλογούν στους μετόχους διαμορφώθηκαν σε 8,98 εκατ. ευρώ, έναντι μόλις 1,87 εκατ. ευρώ το 2023, ενισχυμένα κατά 380%, κυρίως λόγω της αναγνώρισης επιπλέον εσόδου από αναβαλλόμενη φορολογία, κατόπιν της εκκαθάρισης θυγατρικής εταιρείας.    Επιπλέον, ο κ. Μπαλούμης αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση της αναδιοργάνωσης της εταιρείας, η οποία περιέλαβε τη διακοπή δραστηριοτήτων όπως η φαρμακαποθήκη, την πώληση του δικτύου φαρμακείων και την εκκαθάριση σημαντικών θυγατρικών, προκειμένου να εξορθολογιστεί η διάρθρωση του Ομίλου και να μειωθούν τα λειτουργικά του έξοδα. Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία διαδραματίζει το νέο, αποτελεσματικό οργανόγραμμα της εταιρείας, το οποίο ενισχύει την αποδοτικότητα και βελτιώνει στη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων. Η εταιρεία πλέον επικεντρώνεται αποκλειστικά στην ανάπτυξη, παραγωγή και πώληση φαρμακευτικών προϊόντων. «Από εδώ και στο εξής, θα αφοσιωθούμε στην ενίσχυση της παραγωγικής μας δυνατότητας», επισήμανε.   Η νέα γραμμή παραγωγής διαδερμικών συστημάτων στις εγκαταστάσεις της Lavipharm στην Παιανία ολοκληρώθηκε, επιτυγχάνοντας υπερδιπλασιασμό της παραγωγικής της ικανότητας. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η στρατηγική συμφωνία με την INOVA για τα δικαιώματα εμπορικής διάθεσης ενός μη συνταγογραφούμενου (OTC) φαρμακευτικού σκευάσματος σε 60 χώρες.  Παράλληλα, ο κ. Μπαλούμης αναφέρθηκε στη συνεχή προσπάθεια της εταιρείας να εντοπίσει ευκαιρίες για εξαγορά φαρμακευτικών προϊόντων εκτός Ελλάδος καθώς η Lavipharm έχει αποκτήσει την ικανότητα να μπορεί να ολοκληρώνει πολύπλοκες συμφωνίες απόκτησης δικαιωμάτων φαρμακευτικών προϊόντων σε χρόνους ρεκόρ. Επίσης, αναφέρθηκε στην απόφαση  για τη δημιουργία δεύτερης γραμμής παραγωγής υγρών έως τα μέσα του 2026, μια επένδυση που θα αγγίξει το ποσό των 3 εκ. ευρώ. «Δεδομένου του ονόματος και της θέσης της εταιρείας στην αγορά δεχόμαστε και εξετάζουμε διαρκώς προτάσεις για παραγωγή προϊόντων τρίτων εταιρειών στις εγκαταστάσεις μας στην Παιανία, γεγονός που αναμένεται να συμβάλλει στην αύξηση της κερδοφορίας που παράλληλα με τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας θα οδηγήσει στη μείωση του κόστους παραγωγής των ήδη υπαρχόντων προϊόντων μας», ανέφερε.    Ταυτόχρονα, ο κ. Γιαννουλέας, Deputy CEO του Ομίλου, τόνισε ότι: «Η φαρμακευτική κάνναβη αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες ανάπτυξης της Lavipharm, καθώς οι προοπτικές της αγοράς δεδομένου του εκθετικού ρυθμού ανάπτυξης που παρουσιάζει είναι εξαιρετικά ευοίωνες. Για τον λόγο αυτό, αποφασίσαμε να επενδύσουμε στην επέκταση της συνεργασίας μας με την Tikun Olam, τον στρατηγικό μας εταίρο στην κατηγορία, για 10 συνολικά χρόνια. Ταυτόχρονα, αξίζει να σημειωθεί πως η εταιρεία μέσα στο επόμενο διάστημα θα διευρύνει το χαρτοφυλάκιο της με επιπλέον προϊόντα φαρμακευτικής κάνναβης σε μορφή ξηρού ανθού καθώς και σε μορφή σταγόνων».  Η Lavipharm, πέραν των ήδη υπαρχουσών συνεργασιών της, επιδιώκει την εξαγορά φακέλων νέων γενοσήμων με δικό της brand name, στους τομείς του κεντρικού νευρικού συστήματος, της ογκολογίας/πόνου και του καρδιομεταβολικού, οι οποίοι και αποτελούν στρατηγικές προτεραιότητές της. Ολοκληρώνοντας την εκδήλωση, ο κ. Γιαννουλέας δήλωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τα οικονομικά αποτελέσματα του 2024, τα οποία αποδεικνύουν την επιτυχημένη εφαρμογή της στρατηγικής που ακολουθούμε. Συνεχίζουμε να επενδύουμε στην καινοτομία και στο ανθρώπινο κεφάλαιο, διανύοντας με συνέπεια τη διαδρομή της βιώσιμης ανάπτυξης και της επιχειρηματικής αριστείας. Με αυτόν τον τρόπο, αναζητούμε συνεχώς νέες ευκαιρίες που θα προσδώσουν υπεραξία στην εταιρεία μας».

Όσα θέλετε να γνωρίζετε για το πρωτοποριακό πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου νεογνών FirstSteps

 

Μια διεθνής επιστημονική πρωτοβουλία σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας  για τον δωρεάν προληπτικό έλεγχο νεογνών στη χώρα μας που θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο ανίχνευσης και θεραπείας σπάνιων γενετικών νοσημάτων.

Με αφορμή δημοσιεύματα που αναφέρονται στο πρόγραμμα FirstSteps, για τον προληπτικό έλεγχο νεογνών στη χώρα μας με σκοπό τον εντοπισμό ενδεχόμενων σπάνιων γενετικών ασθενειών και με δεδομένο ότι προκλήθηκε το αυτονόητο ενδιαφέρον κόμματος του Ελληνικού Κοινοβουλίου, το Επιστημονικό Συμβούλιο του προγράμματος προχωρεί στην ακόλουθη ενημέρωση:

1.    Το πρόγραμμα FirstSteps

Το πρόγραμμα FirstSteps είναι μια πρωτοποριακή  επιστημονική πρωτοβουλία στην Ελλάδα. Έχει ως στόχο να αλλάξει ριζικά τον τρόπο ανίχνευσης και θεραπείας σπάνιων γενετικών νοσημάτων, καθώς επικεντρώνεται στην έγκαιρη ανίχνευση γενετικών ασθενειών. Πολλές από αυτές τις ασθένειες μπορούν να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν σε πρώιμο στάδιο, περιορίζοντας σημαντικά τα συμπτώματα και τον αντίκτυπο που έχουν στα ίδια τα βρέφη και στις οικογένειές τους.

Η καινοτομία του προγράμματος FirstSteps αφορά  στην ενσωμάτωση της αλληλούχισης ολόκληρου γονιδιώματος (WGS) στον έλεγχο νεογνών για την έγκαιρη ανίχνευση σπάνιων γενετικών παθήσεων. Η καινοτόμος μεθοδολογία του  FirstSteps συμπληρώνει τις υπάρχουσες βιοχημικές μεθόδους και συμβάλει  στη δημιουργία ενός πλήρους συστήματος ελέγχου των νεογνών, στην υπηρεσία του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Εντοπίζοντας γενετικές διαταραχές που μπορούν να ανιχνευθούν  λίγο μετά τη γέννηση, το πρόγραμμα επιδιώκει να επιτρέψει έγκαιρες παρεμβάσεις, βελτιώνοντας τα αποτελέσματα της υγείας και την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν.

·        Στόχος του προγράμματος είναι η έγκαιρη ανίχνευση  και ο εντοπισμός περίπου 500 γενετικών παθήσεων στα νεογέννητα για τα οποία υπάρχει μια έγκυρη θεραπευτική παρέμβαση σε πρώιμα στάδια της νόσου. Η πιλοτική μελέτη έγινε με τη συνεργασία τριών  ακαδημαϊκών ιατρικών  ιδρυμάτων στην Ελλάδα (Γενικό Νοσοκομείο Αλεξάνδρα στην Αθήνα, το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλίας στη Λάρισα, καθώς και το Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη).

 

·        Το Σχέδιο του προγράμματος είναι η εθνική επέκταση του με επιδίωξη την αρχική αλληλούχιση 20.000 νεογέννητων, σε πρώτο στάδιο, και επιπλέον 80,000 σε δεύτερη φάση.

 

·        Το FirstSteps θα εξελιχθεί χωρίς το παραμικρό κόστος για το ελληνικό δημόσιο, καθώς τα έξοδα του προγράμματος θα καλυφθούν  από δωρεές διεθνών οργανισμών . Τελεί υπό τον αυστηρό έλεγχο και τη διαρκή παρακολούθηση του Υπουργείου Υγείας και τα αποτελέσματά του αποτελούν  κτήμα των ελληνικών δημόσιων υπηρεσιών υγείας.

 

·        Σε θεσμικό επίπεδο, το πρόγραμμα FirstSteps πραγματοποιείται με τη σύμπραξη   του Υπουργείου Υγείας και  του ελληνικού μη κερδοσκοπικού «Οργανισμού Έρευνας Αλληλούχισης Γονιδιώματος και Ελέγχου Νεογνών Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία» (BNSI ) στο πλαίσιο μιας ευρύτερης παγκόσμιας προσπάθειας του International Consortium of Newborn Sequencing (ICoNS). Η σύμπραξη αυτή δημιουργεί  το πρώτο Νοτιοευρωπαϊκό σύνολο δεδομένων για γενετικές ασθένειες, προσφέροντας κρίσιμες γνώσεις ειδικά για την ελληνική γονιδιακή δεξαμενή.

 

·        Σε επιστημονικό επίπεδο, το πρόγραμμα διευθύνεται και παρακολουθείται από το Επιστημονικό Συμβούλιο FirstSteps – Greece. Στο Επιστημονικό Συμβούλιο συμμετέχουν:

o   Καθ. Πέτρος Τσίπουρας, Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος FirstSteps-Greece

o   Καθ. Δημήτρης Θάνος, Αντιπρόεδρος, Ακαδημαϊκός, Πρόεδρος Επ. Συμβουλίου ΙΙΒΕΑΑ

o   Καθ. Βασίλης Γοργούλης, Μέλος, Δ/ντής Εργ. Ιστολογίας Εμβρυολογίας, Ιατρική Σχ. ΕΚΠΑ

o   Καθ. Σωτήρης Τσιόδρας, Μέλος, Δ/ντής Δ’ Παθολογικής Κλινικής, Νοσ. Αττικό, ΕΚΠΑ

o   Ομ. Καθ. Κων/νος Σιμόπουλος, Μέλος, Καθ. Χειρουργικής, τ. Πρύτανης Δ.Π.Θ.

o   Καθ. Γιάννης Ιωαννίδης, Μέλος, Καθ. Πληροφορικής, ΕΚΠΑ, τ. Πρόεδρος Ε.Κ. «Αθηνά»

o   Prof. David Bick, MD, Μέλος, Princ. Clinician, Newborn Genomes Program Genomics England

o   Prof. Mei Baker, MD, FACMG, Univ. of Wisconsin-Madison, State Laboratory of Hygiene

o   Prof. Danny Miller, MD, PhD, Clinical Genetics, University of Washington.

 

·       Το FirstSteps λειτουργεί υπό την ομπρέλα του ICoNS. Άλλα προγράμματα με παρόμοιους στόχους είναι μεταξύ άλλων τα εξής: GUARDIAN, EarlyCheck, BabySeq, και BeginNGS στις ΗΠΑ, το Generations Study στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Screen4Care, το BabyDetect, το Perigenomed στην ΕΕ και δύο προγράμματα στην Αυστραλία.

·       To όλο πρόγραμμα προφανώς κινείται - έχει ανάγκη να κινείται - στο φως της δημοσιότητας. Έχει γνωστοποιηθεί από την πρώτη στιγμή της εφαρμογής του στην Ελλάδα και έχει τύχει δημόσιων συζητήσεων, στρογγυλών επιστημονικών τραπεζών και, εκτενούς δημοσιότητας (δημοσιεύσεις σε ΑΠΕ, Πρώτο Θέμα κλπ)

 

2.    Ερωτήματα για ζητήματα ηθικής τάξης και δεοντολογίας

Κάθε εξέλιξη στην ιατρική με την εφαρμογή καινοτόμων μεθοδολογιών δημιουργεί εύλογα ερωτήματα που άπτονται της θεσμικής κανονικότητας, της δεοντολογίας και της ηθικής. Στην περίπτωση του πρωτοπόρου προγράμματος FirstStepsόλα αυτά τα ζητήματα έχουν ληφθεί σοβαρά υπόψη και έχουν διασφαλιστεί.

Ακολουθούν κρίσιμα ερωτήματα και οι απαντήσεις τους:

Συναίνεση

Είναι ηθικό να λαμβάνεται δείγμα DNA από ένα νεογέννητο, το οποίο θα επεξεργαστεί στα εργαστήρια ενός μη δημόσιου φορέα;

Η ηθική συλλογή DNA από νεογέννητα στηρίζεται σε αυστηρές αρχές βιοηθικής, όπως ορίζονται από την Ελληνική και την Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η συλλογή και επεξεργασία των δειγμάτων γίνεται σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR) και τη νομοθεσία για τα δικαιώματα των παιδιών, διασφαλίζοντας τη συναίνεση και την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

 

Πώς λαμβάνεται η συναίνεση από τους γονείς ή τους κηδεμόνες;

Η φάση Ι (σκοπιμότητα) διεξήχθη ήδη με συναίνεση, μέσω μιας λεπτομερούς διαδικασίας ενημέρωσης, όπου οι γονείς ή οι κηδεμόνες ενημερώθηκαν  πλήρως για τους σκοπούς και  τις διαδικασίες  της  έρευνας. Για να επιτευχθεί ευρύτερη κλίμακα, το Επιστημονικό Συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι χρειάζεται πρόσβαση σε δείγματα που συλλέγονται μέσω του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού για τον βιοχημικό έλεγχο. Τα δείγματα θα είναι ψευδωνυμοποιημένα για το BNSI.

Σημειώνεται ότι ο σκοπός του προγράμματος είναι καθαρά ερευνητικός, καθώς τα αποτελέσματα δεν θα χρησιμοποιηθούν  για την έναρξη θεραπευτικών παρεμβάσεων. Η χρήση ψευδωνυμοποιημένων δειγμάτων για έρευνα επιτρέπεται ρητά σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 2 του ΓΚΠΔ. Συνοψίζοντας, το FirstSteps είναι ένα ερευνητικό έργο και είναι νόμιμο και δεοντολογικό να πραγματοποιείται αλληλούχιση DNA και χωρίς συγκατάθεση. Θα πρέπει να τονιστεί ότι κανένα δείγμα DNA δεν θα διατεθεί για τους σκοπούς μιας βιοτράπεζας.

Ιδιωτικότητα και Ασφάλεια Δεδομένων

Πώς θα αποθηκεύονται και θα προστατεύονται τα συλλεγόμενα δεδομένα DNA;

Τα δεδομένα DNA αποθηκεύονται σε ασφαλείς βάσεις δεδομένων με χρήση τεχνολογιών κρυπτογράφησης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του GDPR και της  Ελληνικής νομοθεσίας για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα ελέγχεται αυστηρά και περιορίζεται μόνο σε εξουσιοδοτημένο προσωπικό.

 

Τι μέτρα έχουν ληφθεί για να διασφαλιστεί η ιδιωτικότητα και η ασφάλεια των πληροφοριών DNA;

Έχουν ληφθεί μέτρα όπως η κρυπτογράφηση δεδομένων, η χρήση ανωνυμοποίησης και ψευδωνυμοποίησης, και η εφαρμογή πολιτικών αυστηρού ελέγχου πρόσβασης, σύμφωνα με τις διατάξεις του GDPR. Επίσης, εφαρμόζονται διαδικασίες τακτικού ελέγχου και αναθεώρησης των πρωτοκόλλων ασφαλείας για την προστασία των δεδομένων.

 

Θα μπορούσε αυτά τα δεδομένα να προσπελαστούν από μη εξουσιοδοτημένα μέρη ή να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά;

Όχι, τα δεδομένα προστατεύονται από αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας που αποτρέπουν την πρόσβαση από μη εξουσιοδοτημένα μέρη. Επιπλέον, η χρήση των δεδομένων υπόκειται σε αυστηρούς κανονισμούς και εποπτεία από τις αρμόδιες αρχές προστασίας δεδομένων, όπως ορίζει ο GDPR.

Ιδιοκτησία και Έλεγχος

Ποιος κατέχει τα δείγματα DNA και τα δεδομένα που προκύπτουν από αυτά;

Τα δείγματα DNA και τα δεδομένα που προκύπτουν από αυτά ανήκουν στους γονείς και το παιδί, σύμφωνα με τις διατάξεις του GDPR. Η BNSI είναι ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων και αδειοδοτεί τα ανωνυμοποιημένα δεδομένα στη RealGenix. Ο μη κρατικός φορέας έχει δικαίωμα χρήσης αυτών των δεδομένων μόνο με τη ρητή συγκατάθεση των γονέων.

 

Ποιος έχει τον έλεγχο του τρόπου χρήσης των δεδομένων DNA; Ο μη κρατικός φορέας;

Η χρήση των δεδομένων DNA ελέγχεται με όλες τις νομικές δικλείδες, από τη μη κερδοσκοπική  BNSI, η οποία ηγείται του προγράμματος. Οι μη κρατικοί φορείς έχουν πρόσβαση στα ανωνυμοποιημένα δεδομένα, αλλά δεν έχουν κανέναν τρόπο να συνδέσουν τα δεδομένα με κάποιο συγκεκριμένο άτομο. Κάθε χρήση των δεδομένων υπόκειται στις κατευθυντήριες γραμμές του GDPR και της σχετικής εθνικής νομοθεσίας.

 

Ποιος ο ρόλος της Ελληνικής Πολιτείας στη διαδικασία αυτή;

Η Ελληνική Πολιτεία διασφαλίζει την τήρηση των κανονισμών και των νόμων που αφορούν την προστασία των προσωπικών δεδομένων και την ηθική της έρευνας, όπως ορίζεται από τον GDPR και την εθνική νομοθεσία. Συμμετέχει επίσης στη διαμόρφωση πολιτικών και διαδικασιών για την προστασία των πολιτών.

 

 

 

 

 

 

 

 

Μελλοντική Χρήση και ενδεχόμενο Κατάχρησης

Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί το DNA ενός ατόμου στο μέλλον, πέρα από τον αρχικό σκοπό του εντοπισμού πιθανών ασθενειών;

Η γνώση της αλληλουχίας του DNA ενός ατόμου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη νέων θεραπειών, την εξατομικευμένη ιατρική, και την επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με τις διατάξεις του GDPR. 

 

Υπάρχει κίνδυνος τα δεδομένα να χρησιμοποιηθούν για μη ιατρικούς σκοπούς, όπως για την επιβολή του νόμου ή για διακρίσεις στην ασφαλιστική κάλυψη;

Υπάρχουν αυστηροί κανονισμοί και νόμοι που αποτρέπουν τη χρήση γενετικών δεδομένων για μη ιατρικούς σκοπούς, όπως η επιβολή του νόμου ή οι διακρίσεις στην ασφάλιση, σύμφωνα με τον GDPR και την Ελληνική νομοθεσία. Η πρόσβαση και η χρήση αυτών των δεδομένων είναι ελεγχόμενη και προστατευμένη.

 

Πως διασφαλίζεται ότι ασφαλιστικές εταιρείες δεν θα έχουν πρόσβαση σε αυτά τα γενετικά δεδομένα;

Η πρόσβαση στα γενετικά δεδομένα από ασφαλιστικές εταιρείες απαγορεύεται από τη νομοθεσία και τους κανονισμούς περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, όπως ορίζεται από τον GDPR. Επιπλέον, εφαρμόζονται τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την προστασία αυτών των δεδομένων από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση.