Συνέντευξη τύπου με σκοπό την αποτίμηση των δεδομένων του εμβολιαστικού προγράμματος της χώρας κατά της πανδημίας γρίπης Α Η1Ν1, παραδόθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2009 από την Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κα Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου. Η Υπουργός κατά την εναρκτήρια ομιλία της εξέφρασε τα βασικά συμπεράσματα που έχουν προκύψει στον πρώτο αυτό μήνα του εθνικού εμβολιαστικού προγράμματος. Ακολουθεί απόσπασμα της εναρκτήριας ομιλίας της Υπουργού:«Να σας καλημερίσω όλους. Κυρίες και κύριοι, συμπληρώθηκε χθες ένας μήνας από την έναρξη του εμβολιαστικού προγράμματος. Και με την ευκαιρία αυτή θα θέλαμε να κάνουμε μία πρώτη αποτίμηση, να βγάλουμε κάποια πρώτα συμπεράσματα και επίσης να σας δώσουμε τα στοιχεία του προγραμματισμού που θέτουμε για το επόμενο διάστημα.
Μέχρι χθες, 15 Δεκεμβρίου, έχουν εμβολιαστεί 319.188 άτομα. Και λειτουργούν κανονικά πλέον σε ολόκληρη τη χώρα 553 εμβολιαστικά κέντρα, συμπεριλαμβανομένων των κέντρων που λειτουργούν στα δημόσια νοσοκομεία, στα κέντρα υγείας, στα κέντρα του ΙΚΑ, στα ιατρεία του ΙΚΑ, όπως επίσης δημοτικά και νομαρχιακά εμβολιαστικά κέντρα.
Τα συμπεράσματά μας απ’ αυτό το πρώτο μήνα ενός εθνικού προγράμματος εμβολιασμού είναι πρώτα απ’ όλα ότι σε αυτό το διάστημα το πρόγραμμα εξελίχθηκε ομαλά. Εξελίχθηκε ομαλά στην ίδια τη διαδικασία του εμβολιασμού. Δηλαδή, παρατηρήθηκαν περιορισμένα σε αριθμό και ελαφρά ως προς τα χαρακτηριστικά τους περιστατικά. Επίσης πρέπει να σας πω ότι και με βάση τα στοιχεία που έχουμε και βέβαια θα αναφερθούν στη συνέχεια και ο κ. Σαρόγλου και η κα Γιαμαρέλλου, τα χαρακτηριστικά αυτών των περιστατικών είναι συμβατά με τα στοιχεία που έχουμε και από τον εμβολιασμό στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Το ενδιαφέρον είναι ότι σε όλη την Ευρώπη αυτή τη στιγμή έχουν εμβολιαστεί 15 εκατ. άνθρωποι, ξεκινώντας από τις αρχές Οκτωβρίου. Αυτό πια δημιουργεί ένα μεγάλο αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς ως προς το πρόγραμμα εμβολιασμού που είναι σε εξέλιξη.
Συμπέρασμα δεύτερο. Υπήρξε προσέλευση του κόσμου, αλλά δεν υπήρξε η προσέλευση σε εκείνο τον αριθμό που θα διαμόρφωνε αυτή την ασπίδα ασφάλειας και προστασίας για τη δημόσια υγεία και για την υγεία του ελληνικού λαού. Υπήρξε ανταπόκριση του κόσμου, ιδιαίτερα από την 1η Δεκεμβρίου και μετά που άνοιξε το πρόγραμμα εμβολιασμού και στις γενικές ομάδες του πληθυσμού.
Και εδώ θέλω να σημειώσω ότι οι πολίτες, με βάση και την ενημέρωση οι ίδιοι σεβάστηκαν τις προτεραιότητες όπως είχαν τεθεί. Δηλαδή ότι ξεκινήσαμε πιλοτικά, μετά με το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, μετά με τις ευπαθείς ομάδες και ήταν και χαρακτηριστικό ότι υπήρξε και μεγάλη αύξηση της προσέλευσης τις πρώτες μέρες που άνοιξε ο εμβολιασμός μετά την 1η Δεκεμβρίου και στο γενικό πληθυσμό.
Παρόλα αυτά είναι αλήθεια και το έχουμε συζητήσει και το διαπιστώνουμε, ότι δεν υπήρξε η προσέλευση που θα μας δημιουργούσε ένα μεγαλύτερο αίσθημα ασφάλειας για τη δημόσια υγεία. Είτε γιατί επικράτησε πολλές φορές ένας εφησυχασμός, ίσως γιατί υπήρχε και καλοκαιρία, ίσως γιατί κάποιοι συνεχίζουν να υποτιμούν τα πιθανά προβλήματα και τους κινδύνους απ’ την πανδημία της νέας γρίπης.
Υπήρξε μια κινδυνολογία και μια παραπληροφόρηση πολλές φορές γύρω απ’ το εμβόλιο. Σε κάθε περίπτωση όμως εμείς εντείνουμε τα μηνύματά μας της ενημέρωσης, γιατί οι κίνδυνοι και τα προβλήματα δεν έχουν τελειώσει, βρίσκονται μπροστά μας.
Συμπέρασμα τρίτο. Η πολιτεία, το Υπουργείο, το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το ΚΕΕΛΠΝΟ και το Εθνικό Συμβούλιο Πανδημίας, το ΙΚΑ, οι Νομαρχίες της χώρας, οι Δήμοι της χώρας, πραγματικά ανταποκρίθηκαν σε μία πρωτόγνωρη προσπάθεια. Δηλαδή, μέσα σε πάρα πολύ λίγες εβδομάδες συγκροτήθηκε και λειτούργησε ένας πρωτοφανής επιστημονικός και διοικητικός μηχανισμός και πραγματικά λειτούργησε ομαλά και θα έλεγα και με επιτυχία.
Υπήρξαν φυσικά σε κάποιες περιπτώσεις προβλήματα. Αλλά μέσα από τη συγκεκριμένη προσπάθεια που κάναμε κάθε φορά με τα προβλήματα που προέκυπταν να παρεμβαίνουμε άμεσα, να βελτιώνουμε το ίδιο το σύστημα, να μπορούμε να το επεκτείνουμε σταδιακά. Πιστεύω ότι μπορέσαμε σε αυτό το μήνα να ανταποκριθούμε. Και ανταποκριθήκαμε έχοντας τρεις βασικές κατευθύνσεις.
Πρώτα απ’ όλα φυσικά την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία. Οργανώθηκε ένα σύστημα το οποίο ήθελε να εξασφαλίσει ότι θα υπήρχε ακριβώς η ασφάλεια της πράξης του εμβολιασμού, που είναι μια ιατρική πράξη.
Ταυτόχρονα όμως κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να υπάρχει η καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη μέσα από την ενημέρωση, να μην ταλαιπωρείται, να υπάρχει μία ευρύτητα όσον αφορά τις επιλογές για τα εμβολιαστικά κέντρα και να μπορούμε συνεχώς να βελτιώνουμε αυτό το σύστημα.
Εδώ ήταν πάρα πολύ σημαντική και η προσφορά της γραμμής 1135 που λειτουργεί στο ΚΕΕΛΠΝΟ, η οποία όπως ξέρετε στην πορεία χρειάστηκε και να την ενισχύσουμε και μάλιστα έχουμε ξεπεράσει- και είναι εντυπωσιακός ο αριθμός- τις 550.000 κλήσεις που έχει δεχθεί αυτή η γραμμή καθόλη τη διάρκεια του προγράμματος εμβολιασμού αυτό το μήνα.
Η τρίτη κατεύθυνση που κινηθήκαμε σε αυτό το σχεδιασμό, ήταν να μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε ειδικές ανάγκες και όσον αφορά απομακρυσμένες γεωγραφικά περιοχές της χώρας μας, αλλά και όσον αφορά ειδικές κατηγορίες.
Και όπως ξέρετε από προχθές, έχει ήδη μπει σε λειτουργία και το πρόγραμμα του ΚΕΕΛΠΝΟ για τις κινητές μονάδες εμβολιασμού, ακριβώς γιατί θέλουμε να μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε και εκείνους τους συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν ειδικά προβλήματα και δεν μπορούν να μετακινηθούν οι ίδιοι.
Επίσης, θέλω να πω κάτι που αφορά το σύστημα του προγραμματισμού, επειδή το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει σηκώσει αυτό το πολύ μεγάλο βάρος όλο αυτό το διάστημα και στα νοσοκομεία και στα Κέντρα Υγείας. Συνεπείς με αυτό που είχαμε πει εξ αρχής, όπως γνωρίζετε με βάση τη διάταξη που ψήφισε η Βουλή στο πρώτο νόμο που έφερε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, έχουμε προβλέψει να υπάρχει και η δυνατότητα υπερωριακών αποζημιώσεων. Γιατί είναι πραγματικές υπερωρίες, καθώς ξέρετε ότι εργάζονται πραγματικά, και μέχρι το βράδυ πολλές φορές, για να μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες του εμβολιασμού.
Από εκεί και πέρα, όσον αφορά τα σχολεία, το τέταρτο συμπέρασμα. Και εκεί και σε πλήρη συνεργασία με τη συνάδελφο την Άννα Διαμαντοπούλου και το Υπουργείο Παιδείας, έχουμε εφαρμόσει έναν κανόνα τον οποίο όπως ξέρετε προσαρμόσαμε και στην πορεία, με συγκεκριμένες δυνατότητες εκτίμησης, αποκεντρωμένα.
Νομίζουμε ότι λειτουργεί ομαλά. Δεν έχει γίνει κατάχρηση, βοηθάει πραγματικά στο να μπορούμε να παρεμβαίνουμε προληπτικά. Και συνεχίζουμε με αυτό τον κανόνα. Θα σας διανείμουμε και κάποια στοιχεία τα οποία είναι από τις συναρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, που δείχνουν και πως έχει η κατάσταση αυτή τη βδομάδα, όσον αφορά τα τμήματα συνολικά στην επικράτεια τα οποία κλείνουν ή τα σχολεία. Και φυσικά σε κάθε περιφέρεια και αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Συμπέρασμα πέμπτο και ιδιαίτερα σημαντικό: Βλέπουμε ότι σε αυτές τις 4 εβδομάδες έχουμε μία αυξανόμενη, δυστυχώς, τάση σε σοβαρά περιστατικά. Και δυστυχώς έχουμε αύξηση των αριθμών των θανάτων. Αυτή τη στιγμή φτάσαμε στους 52 θανάτους και μάλιστα το 20% είναι περιπτώσεις υγιών ανθρώπων, όχι δηλαδή με υποκείμενη νόσο.
Αυτό είναι ένα θλιβερό συμπέρασμα. Είναι ένα θλιβερό συμπέρασμα τώρα που βρισκόμαστε στην 4η εβδομάδα του εμβολιασμού, γιατί μπορεί πια βάσιμα να πει κάποιος ότι αυτοί οι άνθρωποι αν είχαν εμβολιαστεί, ίσως πολλοί απ’ αυτούς να ήταν ακόμα στη ζωή.
Άρα, αυτό είναι ένα συμπέρασμα που πρέπει να το λάβουμε υπόψη πάρα πολύ σοβαρά. Πρέπει να είναι ένα συμπέρασμα που αφορά όλους. Αφορά την ιατρική κοινότητα, αφορά το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης που πρέπει να έχουμε όλοι και αν θέλετε δίνει το καλύτερο μήνυμα ότι ο εμβολιασμός συνεχίζει να έχει σημασία. Είναι ασπίδα για τη συλλογική υγεία, για τη δημόσια υγεία, ατομικά για τον καθένα και πολύ περισσότερο για τους συμπολίτες μας που έχουν προβλήματα υγείας.
Άρα, το μήνυμα είναι σαφές, ότι το πρόβλημα είναι η πανδημία, οι κίνδυνοι είναι απ’ τις συνέπειες της νέας γρίπης. Το εμβόλιο είναι ασπίδα για να μπορέσουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτό τον κίνδυνο.
Συμπέρασμα έκτο, φαρμακοεπαγρύπνηση. Σε αυτές τις 4 εβδομάδες έχει λειτουργήσει ομαλά. Όπως ξέρετε υπάρχει μια συγκεκριμένη υποδομή που λειτουργεί στο πλαίσιο του ΕΟΦ, παραπέμπονται εκεί,εφόσον υπάρχουν τέτοιου είδους αναφορές στο τηλεφωνικό κέντρο του ΚΕΕΛΠΝΟ και απ’ όλα φυσικά τα νοσοκομεία και τα εμβολιαστικά κέντρα της χώρας.
Και από εκεί και πέρα αυτά τα στοιχεία πλέον με ένα συγκροτημένο τρόπο όπως όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα στέλνουμε και στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, προκειμένου να υπάρχει η συνολική και καλύτερη επιτήρηση, επαγρύπνηση και ετοιμότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Συμπέρασμα έβδομο. Χρειάστηκε σε αυτή την προσπάθεια και είναι κάτι που έχουμε αρχίσει να έχουμε αποτελέσματα, να διευρύνουμε τη δυνατότητα των εργαστηρίων για να μπορούν να κάνουν την εξέταση για την νέα γρίπη. Ξέρετε, το είχαμε πει ότι στην αρχή ήταν περιορισμένες οι δυνατότητες.
Είμαστε σε φάση να σας πούμε ότι πλέον και το Ινστιτούτο Παστέρ στηρίζουμε (και εδώ στηρίζει ιδιαίτερα και το ΚΕΕΛΠΝΟ) προκειμένου να διευρυνθεί η δυνατότητα του εργαστηρίου που υπάρχει εκεί και να υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη και ταχύτατη εξυπηρέτηση των δημοσίων νοσοκομείων όσον αφορά την εξέταση. Ταυτόχρονα, έχουμε σήμερα τη δυνατότητα να σας πούμε και είναι ιδιαίτερα θετικό, ότι έχουν ανοίξει επιπλέον εργαστήρια στο Αττικό Νοσοκομείο, στο Παίδων Αγία Σοφία, όπως επίσης και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Υπάρχει και εκεί ένα κέντρο το οποίο έρχεται επικουρικά και συμβάλει σημαντικά στο να υπάρχει ακόμα πιο γρήγορη και διευρυμένη δυνατότητα εξέτασης.
Το όγδοο συμπέρασμα έχει να κάνει με τη διεύρυνση της χορήγησης των αντιικών φαρμάκων. Όπως γνωρίζετε υπήρχε στην αρχή της πανδημίας μία σωστή λογική, να γίνεταιι μία περιφρούρηση των αποθεμάτων και να μην υπάρχει αλόγιστη χρήση.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχει δοθεί πλέον η οδηγία να υπάρχει μία συγκροτημένη απελευθέρωση. Μιλώ για συγκροτημένη απελευθέρωση γιατί γίνεται μέσα από συγκεκριμένη συνταγή γι’ αυτό το λόγο. Για τη χορήγηση των αντιικών φαρμάκων και αυτό είναι κάτι που και οι επιστήμονες και τα επιστημονικά όργανα μας λένε ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε ακόμα περισσότερο. Τη χορήγηση των αντιικών φαρμάκων όταν υπάρχουν συμπτώματα, για να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά τις περιπτώσεις της νέας γρίπης.
Και εδώ είναι κρίσιμο θέμα. Να αντιμετωπίζονται αυτά τα συμπτώματα εγκαίρως. Εγκαίρως δηλαδή οι πολίτες που έχουν τέτοια συμπτώματα να πηγαίνουν στο γιατρό τους. Εγκαίρως να πηγαίνουν στο νοσοκομείο όταν είναι κάτι σοβαρό, γιατί φυσικά αυτό διευκολύνει για την καλύτερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της νέας γρίπης.
Όσον αφορά τον προγραμματισμό μας, το μήνυμα είναι σαφές. Δεν εφησυχάζουμε. Τα προβλήματα παραμένουν μπροστά μας. Η βαρυχειμωνιά στη χώρα μας συνήθως είναι το πρώτο τρίμηνο της κάθε χρονιάς. Άρα κι εμείς το πρόγραμμα του εμβολιασμού το συνεχίζουμε κανονικά για τους επόμενους τρεις μήνες με την εμπειρία και με όλες τις βελτιώσεις που έχουμε κάνει μετά από αυτό τον πρώτο μήνα. Φυσικά στη διάρκεια αυτού του τριμήνου θα επανεξετάζουμε και θα επαναξιολογούμε πώς έχουν τα πράγματα.
Θα ήθελα σ’ αυτό το σημείο πραγματικά να ευχαριστήσω πάρα πολύ όλους εκείνους που έχουν συμβάλλει σ’ αυτό το πρόγραμμα. Δηλαδή θέλω να ευχαριστήσω πρώτα απ’ όλα τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τον κόσμο που εργάζεται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Θέλω να ευχαριστήσω το ΚΕΕΛΠΝΟ, θέλω να ευχαριστήσω το Εθνικό Συμβούλιο Πανδημίας, θέλω να ευχαριστήσω τις υπηρεσίες του Υπουργείου που πραγματικά έχουν δώσει τον καλύτερο εαυτό τους για να μπορέσει να λειτουργήσει αυτό το πρόγραμμα που συνεχίζουμε, όπως επίσης φυσικά και την ΕΝΑΕ και την ΚΕΔΚΕ.
Ο εμβολιασμός έχει νόημα και αξία. Και έχει ακόμα αξία το ότι αυτή η ασπίδα που διαμορφώνουμε για τη δημόσια υγεία συνεχίζει ακόμα και διαμορφώνεται. Και έχει νόημα και αποτέλεσμα για το μέλλον.
Το δεύτερο κρίσιμο θέμα είναι το πώς στηρίζουμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ξέρετε ότι από την πρώτη μέρα έχουμε δώσει μια μάχη εκ του συστάδην, πραγματικά εκ του συστάδην, για να μπορέσουμε να ανοίξουμε περισσότερα κρεβάτια στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Σήμερα είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας πούμε ότι όλη αυτή η εντατική προσπάθεια έχει πιάσει τόπο. Και μπορούμε να σας κάνουμε συγκεκριμένες ανακοινώσεις πια και όχι απλώς στόχους και προγραμματισμούς.
Θέλω να σας αναφέρω συνοπτικά ότι εντός των επόμενων 20 ημερών θα ανοίξουν 60 νέες κλίνες Μονάδων Εντατικής Θεραπείας σε 20 νοσοκομεία της χώρας. Για να γίνει πράξη αυτός ο στόχος πρέπει να σας πω ότι δούλεψαν όλοι νυχθημερόν και από τις υπηρεσίες του Υπουργείου και από το ΚΕΕΛΠΝΟ. Και θέλω και συνολικά να ευχαριστήσω για όλη την προσπάθεια που έχει γίνει και στα νοσοκομεία . Συνέβαλαν και πάρα πολλοί. Είναι εδώ ο κ. Σαρόγλου, είναι η κα Γιαμαρέλλου, η κα Μαλλιώρη, που έχουν βοηθήσει πάρα πολύ, ο κ. Αρμαγανίδης αλλά και τα ίδια τα νοσοκομεία και οι διευθυντές των εντατικών μονάδων. Και έτσι θέλω να σας πω ότι στο επόμενο δεκαήμερο θα ανοίξουν 12 κλίνες στον Ευαγγελισμό, 3 κλίνες στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, 4 κλίνες, στο Αττικό, 6 κλίνες στο Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη, 2 κλίνες στο Νοσοκομείο του Βόλου, 2 κλίνες στο Νοσοκομείο Πτολεμαΐδας, 2 κλίνες στο Παίδων Αγία Σοφία, 3 κλίνες στο Ασκληπιείο και 1 κλίνη στο Νοσοκομείο Χανίων.
Αυτά όλα θα είναι μέχρι τέλη Δεκεμβρίου. Θα αρχίσουν δηλαδή σταδιακά από Δευτέρα. Όταν λέμε ανοίγουν είναι φυσικό ότι ανοίγουν με όλο το αναγκαίο ιατρικό νοσηλευτικό προσωπικό. Θα σας αναφέρουμε και τα στοιχεία αυτά αλλά λέω πρώτα τα νοσοκομεία και το χρονοδιάγραμμα γιατί σήμερα πια δεν λέμε στόχους. Σήμερα σας λέμε το αποτέλεσμα των προσπαθειών.
Επίσης στο πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου θα ανοίξουν 12 κλίνες στο Σωτηρία, 3 κλίνες στο Τζάνειο στον Πειραιά, 2 κλίνες στη Ρόδο, 2 κλίνες στα Γιαννιτσά, 2 κλίνες στην Αλεξανδρούπολη, 1 κλίνη στο Νοσοκομείο Καβάλας, 3 κλίνες στο Νοσοκομείο Λαρίσης, 4 κλίνες στο Κοργιαλένειο Μπενάκειο στον Ερυθρό Σταυρό, 4 κλίνες στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, 4 κλίνες στο Νοσοκομείο Τρικάλων, 1 κλίνη στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου, 4 κλίνες στο Σισμανόγλειο. Και προς το τέλος Ιανουαρίου 2 κλίνες στο Παίδων Αγλαΐα Κυριακού και 2 κλίνες στο Παίδων Πεντέλης.
Στη συνέχεια τον Φεβρουάριο είναι η επόμενη φάση, γιατί αυτή ήταν τα τρία στάδια της πρώτης φάσης, εκεί που χρειαζόταν ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Και τον Φεβρουάριο πάμε στη δεύτερη φάση για τις υπόλοιπες κλίνες Μονάδων Εντατικής Θεραπείας που χρειάζεται και στήριξη εξοπλισμού.
Για να λειτουργήσουν αυτές οι Μονάδες έχουν προσληφθεί 13 γιατροί είτε μέσα από τις διαδικασίες του επικουρικού προσωπικού στα νοσοκομεία είτε από το ΚΕΕΛΠΝΟ, 100 νοσηλευτές μέσω των διαδικασιών του ΚΕΕΛΠΝΟ και 111 νοσηλευτές επικουρικό προσωπικό νοσοκομείου όπου μεταφέραμε από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου ειδική πίστωση στα νοσοκομεία προκειμένου να μπορέσουν να κάνουν ταχύτατα αυτές τις προσλήψεις.
Άρα είναι αυτή τη στιγμή πραγματικότητα ότι ανοίγουν αυτές οι κλίνες των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας. Και όπως εξαρχής είχαμε θέσει αυτό το στόχο, αυτό μας δυναμώνει πάρα πολύ στην προσπάθεια και να αντιμετωπίζουμε τα σοβαρά περιστατικά της πανδημίας αλλά όπως καταλαβαίνετε είναι μια ένεση, μια μεγάλη στήριξη συνολικά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Καθώς, αυτή η ενίσχυση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας θα συνεχίσει να λειτουργεί και να προσφέρει για τους ασθενείς και μετά την πανδημία της νέας γρίπης».
